فیس بوک فیلتر بماند یا نماند؟

به گزارش فاوانیوز به نقل از خبرآنلاین؛ بنا برآمار البته تایید نشده بیش از 10 میلیون ایرانی در انواع شبکه های اجتماعی و بخصوص در فیس بوک عضو هستند و حاضرند برای استفاده از این شبکه از فیلتر شکن استفاده کنند.

اما کمی به عقب برگردیم و تایم لاین اتفاقات درباره فیس بوک را ورق زنیم تا موضوع روشن تر شود.

 

2/3/1388: فیس‌بوک و توییتر فیلتر شدند / تصمیم انتخاباتی شورای فیلترینگ؟

{ فیس‌بوک از یک‌سال‌پیش تا زمستان گذشته در ایران فیلتر بود، اما پس از رفع فیلتر از این وب‌سایت که بدون ارائه هیچ‌گونه توضیحی از سوی خدمات‌دهنده‌های اینترنتی صورت گرفت، چند ماهی است رونقی مضاعف بین کاربران داخل ایران پیدا کرده است. در هفته‌های اخیر که انتخابات به یکی از اصلی‌ترین موضوع‌های موردبحث ایرانیان فیس‌بوک‌باز تبدیل شده، فضای این شبکه اجتماعی شدیدا انتخاباتی شده بود. تغییر رنگ عکس طرفداران یکی از نامزدهای اصلاح‌طلب در این شبکه به رنگ سبز، بروزی آشکار در فیس‌بوک داشت. جدال طرف‌داران سبزهای طرف‌دار میرحسین موسوی با آبی‌های طرف‌دار تحریم انتخابات، حسابی بیش از همه به چشم می‌آمد؛ به‌طوری‌که روزنامه‌های گاردین و تلگراف هم در گزارش‌هایی، فعالیت جدی کاربران ایرانی را در فیس‌بوک موضوع خود کردند و تیتر زدند که «تنور انتخابات ایران در فیس‌بوک داغ شده است». }

 

6/3/1388: فیس بوک از فیلتر در آمد

{روزنامه‌های گاردین و تلگراف هم در گزارش‌هایی، فعالیت جدی کاربران ایرانی را در فیس‌بوک موضوع خود کردند و تیتر زدند که «تنور انتخابات ایران در فیس‌بوک داغ شده است». تا پیش از این، رفع‌فیلتر از فیس‌بوک به عنوان یک امتیاز از سوی دولت نهم برای جلب رأی وب‌گردهای ایرانی تعبیر می‌شد. با این وجود، با توجه به حضور جدی سبزهای اصلاح‌طلب و بحث‌های انتخاباتی داغی که وجه مشترک اغلب آنها نقد دولت و محمود احمدی‌نژاد بوده است، تصمیم دو روز پیش شورای تعیین مصادیق فیلترینگ که زیرمجموعه دولت است برای منع دسترسی کاربران ایرانی به فیس‌بوک، اقدامی جانبدارانه و انتخاباتی تلقی شد؛ تصمیمی که احمدی‌نژاد تنها دو روز پس از اتخاذ آن لغوش کرد. }

 

انتخابات ریاست جمهوری در ایران برگزار شد (خرداد 1388)

حوادث بعد از انتخابات 1388 شکل گرفت.

بدنبال افزایش خشونتها در ایران در حوادث موسوم به 88، استفاده از سایتهای شبکه های اجتماعی جرم شناخته شد و صاحبان صفحات فیس بوکی و توئیتری بعنوان هدایتگران فتنه 1388 تحت تعقیب قرار گرفتند.

در واقع اتفاقات بعد از انتخابات و آنچه تزریق مالی دولت اوباما به توئیتر و فیس بوک برای گرم کردن حوادث بعد از انتخابات ایران نامیده شد، باعث شد تا عضویت و انتشار اخبار از طریق این شبکه های اجتماعی با موضوع انتخابات در ایران جرم تلقی شود.

 

در نا آرامی های بعد از انتخابات 88 در واقع شبکه های اجتماعی بودند که در این دادگاهها محاکمه شدند و در همین دادگاهها گفته شد: در ناآرامی‌های چند ماه پیش نیز گروهی با تکیه بر ظرفیت‌های اینترنت و شبکه‌های اجتماعی مجازی، این شیوه مبارزه با نظام را در پیش گرفتند. هر چند سیستم قضایی و امنیتی در مواجهه با عملیات روانی این افراد، به عملیات انتظامی و امنیتی روی آورد که نتیجه آن دستگیری و محاکمه ده‌ها وب نگار بود. مطابق گزارش دادستانی تهران علیه متهمان ردیف چهارم ناآرامی‌های اخیر «در اغتشاشات اخیر به وضوح دیده شد که از اینترنت به عنوان ابزاری فراگیر و کارآمد در برگزاری تجمعات غیرقانونی، اطلاع‌رسانی دروغین و فضاسازی اغواگرانه بهره‌برداری شد... گروه‌های اجتماعی و سیاسی در انتخابات از تمامی امکانات خود از فضای اینترنت و سرویس‌های آن استفاده کردند و سایت‌هایی مانند فیس بوک و یوتیوب با حمایت آمریکا برای تأثیرگذاری و بهره‌برداری کاربران ایرانی اقدام کردند.» {لینک اینجا/11/7/1388}

22/8/1388: آغاز فعالیت گشت پلیس اینترنتی در سایت‌ها 

{ نیروی انتظامی با هرگونه جرمی در اینترنت از کلاهبرداری و آگهی‌های غیرمجاز تا توهین به افراد و نشر اکاذیب برخورد می کند.}

 

9/9/1388: موضوع شبکه های اجتماعی نه تنها در ایران بلکه در امریکا و سایر نقاط جهان نیز به موضوعی داغ تبدیل شد تا جایی که تاکید شد آینده اینترنت در دستان شبکه های اجتماعی قرار گرفته است و شبکه‌های اجتماعی، اوج انقلاب اینترنتی است و انصافا جایی برای نوآوری‌های دیگر در عصر اینترنت باقی نگذاشته است. اما سرنوشت اینترنت و شبکه‌های اجتماعی به کجا خواهد انجامید؟ {لینک اینجا/ 9/9/1388}

 

8/10/1388: در تاریخ 8/10/1388 مصادیق محتوای مجرمانه قانون جرایم رایانه ای منتشر شد.{لینک اینجا /8/10/1388}

{ دکتر عبدالصمد خرم‌آبادی دبیرکارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه گفت: کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه 'موضوع ماده 22 قانون جرائم رایانه‌ای' مبادرت به احصاء فهرست مصادیق محتوای مجرمانه فضای مجازی کرد.}

در این قانون مستقیم نامی از شبکه های اجتماعی برده نشد. بنابراین مفسرین این قانون اظهار نظر کرده اند که عضویت در شبکه های اجتماعی به خودی خود نمی تواند جرم ساز باشد.

4/10/1388: سایت گرداب نقش موثری در شناسایی اغتشاشگران با مانیتور کردن شبکه های اجتماعی داشت

{ سایت اینترنتی گرداب وابسته به سپاه پاسداران، (تاسیس سال 1386) در ماه های اخیر برنامه های گسترده ای برای مونیتورینگ سایت های اینترنتی فارسی زبان و شبکه های اجتماعی مانند فیس بوک، توویتر و فرندفید اجرا کرده است. مرکز بررسی جرائم سازمان یافته، یکی از مراکز وابسته به فرماندهی پدافند سایبری سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است. وظیفه این مرکز نظارت و بررسی جرائم سازمان یافته تروریستی، جاسوسی، اقتصادی و اجتماعی در فضای مجازی است که در راستای نگهبانی از انقلاب و دستاوردهای آن صورت می گیرد.

رشد قارچ گونه جرائم سازمان یافته بین المللی و سوء استفاده از بستر اینترنت و سایر سامانه های ارتباطی در جهت انجام اقدامات تروریستی، جاسوسی اینترنتی، پولشویی و تخریب نظام فرهنگی و اجتماعی جامعه و هتک حرمت و توهین به مقدسات دینی و ارزش‌های انقلابی از دلایل راه اندازی مرکز بررسی جرائم سازمان یافته در سال 1386 به منظور شناسایی و برخورد با جرائم مذکور با هماهنگی قوه قضائیه جمهوری اسلامی است. }

در واقع سپاه با هدف مبارزه با آنچه جنگ نرم نامیده شد دست به عملیاتهای سایبری بنام های فتنه عمیق و دارکوب زده و بعد از انتخابات رسما وارد صحنه مانیتور کردن شبکه های اجتماعی شد و دایره مبارزه با اعضای شبکه های اجتماعی که علیه نظام فعالیت می کردند را گسترده کرد.

 

13/11/1388: تکذیب شایعات مرتبط با کنترل صفحه فیس بوک مسافران به هنگام ورود و خروج از مبادی رسمی کشور

رییس پلیس گذرنامه ایران انتشار برخی اخبار مبنی بر تاثیر عضویت در شبکه های اجتماعی همچون ' فیس بوک ' در ممنوع الخروجی از کشور را تکذیب کرد . این مقام پلیس کشور درباره موضوع ممنوع الخروجی افزوده است :   دستگاه های دیگری همچون وزارت اطلاعات و دستگاه های امنیتی راسا نمی توانند کسی را ممنوع الخروج کنند و برای این کار حتما باید نامه ای از دستگاه قضایی داشته باشند .

 

22/4/1389: اعتیاد به فیس‌بوک در حال افزایش است 

{ تحقیقات جدید نشان می‌دهد جوانان و خصوصا زنان هر روز بیش‌تر به سایت‌های اجتماعی مانند فیس‌بوک اعتیاد پیدا می‌کنند. محققان معتقدند شیوه‌های اعتیاد در عصر حاضر تغییر پیدا کرده و دیگر محدود به سیگار، مواد مخدر و مشکلات اخلاقی نیست. در تحقیقات جدیدی که توسط Oxygen Media و Lightspeed انجام شد مشخص شد نزدیک به یک سوم از زنان بین 18 تا 34 بعد از برخواستن از خواب اولین کاری که انجام می‌دهند چک کردن صفحه خود در سایت فیس‌بوک است. }

 

28/4/1389: فیس بوک یک سایت اطلاعاتی متعلق به اسرائیل است

{ به گزارش ایرنا، ‎ islam world news نوشت:  کمتر از ‎ 4ماه بعد از اینکه مجله حقیقت بین‌المللی پرده از اسرار پایگاه اینترنتی فیس بوک و وجود دست پنهان صهیونیست‌ها در پشت صحنه آن برداشت، نشریه فرانسوی لو ماگازین دو اسرائیل بر این موضوع تاکید کرد که فیس بوک یک سایت اطلاعاتی متعلق به صهیونیست هاست و وظیفه آن استخدام و تجهیز مزدوران و جاسوسان برای این رژیم است. }

این گونه اخبار(مصادف با سالگرد انتخابات 1388 و حوادث پس از آن)  نه تنها به رفع فیلتر از فیس بوک کمکی نکرد، بلکه باعث مستحکم تر شدن افراد، سازمانها و نهادهایی در ایران شد که می خواستند به هر قیمت ممکن فیس بوک باز نشود.

 

8/5/1389: عکس‌های خانوادگی سیدحسن خمینی با فرزندانش روی فیس بوک

 

19/5/1389: تاثیر منفی فیس‌بوک و سایت‌های اجتماعی روی کارمندان  

 

15/9/1389: اثرات مخرب فیس‌بوک روی زندگی اجتماعی مردم  

 

3/11/1389: آغاز بکار فتا یا پلیس (فضای تولید و تبادل اطلاعات ایران یا پلیس سایبری ایران)

پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات ایران یا پلیس سایبری ایران با نام مختصر فتا، یک واحد تخصصی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران است که وظیفه آن مقابله با فیشینگ (کلاهبرداری اینترنتی) و جعل، سرقت اینترنتی، هک و نفوذ، جرائم سازمان یافته رایانه‌ای، پورنوگرافی (موارد سوء اخلاقی) و تجاوز به حریم خصوصی افراد است. این واحد در 3 بهمن 1389 (23 ژانویه 2011) به فرمان اسماعیل احمدی مقدم فرمانده نیروی انتظامی ایران شروع به کار کرد.

 

15/4/1390: پلیس فتا: شبکه های اجتماعی فیلتر هستند، چون فرهنگمان بالا نیست

معاون مبارزه با جرایم پلیس فتا اعلام کرده که «چه بسا در آینده به دلیل بالا رفتن فرهنگ جامعه در استفاده از این شبکه‌ها شرایط به گونه‌ای مهیا شود که مسئولان نیاز بدانند این سایت‌ها از فیلتر خارج شوند.

 

17/12/1390: با حکم رهبر معظم انقلاب اسلامی؛ شورای عالی فضای مجازی تشکیل و اعضای آن منصوب شدند 

{ رهبر انقلاب اسلامی آثار چشمگیر شبکه جهانی اینترنت در ابعاد زندگی فردی و اجتماعی، لزوم برنامه‌ریزی و هماهنگی به منظور صیانت از آسیب‌های ناشی از آن و بهره‌گیری حداکثری از فرصت‌ها در جهت ارائه خدمات گسترده و مفید به مردم را از دلایل اصلی ضرورت تشکیل شورای عالی فضای مجازی برشمردند و تاکید کردند: این شورا وظیفه دارد مرکزی بنام مرکز ملی فضای مجازی کشور ایجاد کند. }

 

26/12/1390: مأموریت‌های شورای عالی فضای مجازی چیست؟  

6/3/1391: اجرای برنامه‌های فرهنگی بسیج در فضای فیس‌بوک

30/7/1391: نظر پلیس فتا درباره عضویت در شبکه‌های اجتماعی 

5/8/1391: رئیس پلیس فتای گیلان: فیس‌بوک مصداق بارز جنگ نرم است

22/8/1391: سردار شریف: مسئول روابط عمومی کل سپاه  پاسداران انقلاب اسلامی در رابطه با خطرات احتمالی فیس بوک گفت: باید به کسانی که در این شبکه فعال هستند، به صورت جدی هشدار داد. {لینک اینجا}

 

28/8/1391: فعالیت گشت پلیس در فضای عمومی اینترنت/ هشدار در مورد استخدام هکرها 

{ سرپرست معاونت تشخیص و پیشگیری پلیس فتا گفت: پلیس در فضای عمومی اینترنت گشت زنی کرده و علاوه بر شناسایی مشکلات و جرایم با مجرمان اینترنتی برخورد می کند. سرهنگ علی نیک نفس اظهار داشت: پلیس در فضای سایبر اقدام به گشت زنی کرده و علاوه بر شناسایی صفحات کلاهبرداری ( فیشینگ ) با جرایم عمومی در فضای سایبر که ممکن است بخشی از هموطنان با آن روبرو شوند حضور دارد. پلیس در هر مکانی از فضای سایبر که کاربری حضور داشته باشد اقدام به گشت زنی اینترنتی و رصد می کند. }

 

6/9/1391: تخلف پلیس فتا در پرونده ستار بهشتی محرز است

{ مهدی دواتگری نماینده ویژه مجلس در پرونده ستار بهشتی در خصوص بازدید از محل بازداشتگاه ستار بهشتی گفت: زندان اوین و بازداشتگاه پلیس آگاهی جز بازداشتگاه‌های قانونی هستند که زیر نظر قوه قضائیه فعالیت می‌کنند و از استانداردهای قانونی برخوردارند و دوایر انتظامی تنها می‌توانند متهم را برای ساعاتی کوتاه و با حضور افسر نگهبان در محلی که به عنوان «تحت نظارتگاه» و نه بازداشتگاه وجود دارد تحت نظر قرار دهد. وی افزود: متأسفانه مأمورین فتا متهم را پس از دستگیری بدون دستور قضایی در تحت نظرگاه پلیس فتا آن هم به مدت یک شب نگه می‌دارند که این نگهداری کاملا غیرقانونی بوده است. }

 

7/9/1391: فرمانده ناجا: درمورد محل نگهداری ستار بهشتی قصور انجام شده است

 

19/9/1391: صفحات فیس بوک رهبری را چه کسانی اداره می کنند؟ 

{بخشی از محتوای مطالبی که در صفحه راه اندازی شده در فیس بوک منتشر می شود همان مطالبی است که در سایتkhamenei.ir منتشر می شود اما از 23 آذر که خبر راه اندازی این صفحه در فیس بوک دست به دست می چرخد، سایتkhamenei.ir یا همان دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه ای تائید و تکذیبه ای در این باره بر روی سایت خود قرار نداده است. اردیبهشت ماه امسال متن استفتا و پاسخ رهبر معظم انقلاب درباره فعالیت در سایت فیس بوک منتشر شد که این نکته هم از دید رسانه هایی که بر روی فیلتر بودن فیس بوک در ایران و راه اندازی صفحه Khamenei.ir مانور می دهند مغفول مانده است. در متن این استفتا آمده بود «با توجه به اینکه وب‌سایت فیس بوک در ایران فیلتر شده است، آیا ورود به چنین سایتی صرفا برای ارتباط با دوستان و بدون هیچ فعالیت سوء علیه منافع ملی جمهوری اسلامی اشکال دارد؟» که پاسخ به این شرح بود:

باسمه تعالی

سلام علیکم و رحمة الله و برکاته

به‌طور کلی اگر مستلزم مفسده (مانند ترویج فساد، نشر اکاذیب و مطالب باطل) بوده و یا خوف ارتکاب گناه باشد و یا موجب تقویت دشمنان اسلام و مسلمین شود، جایز نیست والا مانعى ندارد. {لینک اینجا}

 

بحث فیلترینگ بحثی پردامنه است و تا حال نیز هیاهوهای بسیار برانگیخته است تا آنجا که بسیاری از سازمان‌ها و نهادهای مهم چون صداوسیما، سازمان تبلیغات اسلامی، وزارت اطلاعات، نیروی انتظامی، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و قوه قضائیه را به عنوان متولی درگیر خود کرده است. {لینک اینجا}

با ورود شورایعالی فضای مجازی زیر نظر مقام معظم رهبری امید است بحث فضای مجازی وارد فاز جدیدی شود که ایجاد صفحه فیس بوک مربوط به دفتر نشر مقام معظم رهبری را می توان در این راستا ارزیابی کرد.

در مجموع می توان گفت کمیته مصادیق فیلترینگ و پلیس فتا، دو منبع اصلی و مخالف رفع فیلتر فیس بوک بدلایل مختلف بوده اند. اگر سپاه دست به مانیتور کردن فیس بوک زده، این کار ظاهرا موقتی بوده است اما پلیس فتا برای مبارزه با ناهنجاریهای اجتماعی فیس بوک را سیبل کرده و کمیته مصادیق نیز بدلایل نامشخص نه تنها بر فیلترینگ فیس بوک اصرار دارد، بلکه با ورود پرونده های فساد اجتماعی ارائه شده از سوی فتا و یا و پرونده های سیاسی دلیلی بر رفع فیلتر نمی بیند.

حال ممکن است با بازتاب صفحه دفتر نشر آثار مقام معظم رهبری در فیس بوک و آرام شدن فضای سیاسی جامعه در مقایسه با حوادث بعد از انتخابات 1388 ، مخالفان در اصرار خود تعدیل کرده و به شبکه های اجتماعی به صورت فرصت برای هنجار سازی جدید نگریسته و هر چه زودتر آنرا باز کنند.